.gif){kind=icon}
-"Ông là thành viên hấp dẫn nhất trong bộ ba lãnh đạo. Ông có nụ cười ngọt ngào, buồn buồn làm những người phụ nữ phải nghẹt thở. Che đang lèo lái con tàu Cuba bằng một đầu óc tính toán lạ lùng, bằng tài năng hiếm có, bằng trí thông minh xuất chúng và bằng óc khôi hài thú vị"- Tạp chí Time, ngày 8 tháng 8 năm 1960 viết.Cuộc đời và sự nghiệp vẻ vang của Che Guevara đã đi vào lịch sử như “Người du kích anh hùng” bất tử, một chiến sĩ quốc tế chân chính và một nhân vật huyền thoại của thế kỷ XX.
Chỉ ít ngày sau khi cất tiếng khóc chào đời ngày 14/6/1928 tại Argentina, xứ sở của vũ điệu tango duyên dáng, Che đã có những biểu hiện của bệnh suyễn. Cậu con trai đầu lòng này được mang đến nhiều bệnh viện chuyên khoa nổi tiếng, nhưng vẫn không chữa khỏi. Thế rồi càng lớn lên, bệnh suyễn càng nặng và căn bệnh quái ác này cứ đeo đẳng suốt cuộc đời của Che.
Mỗi khi lên cơn suyễn anh thường tìm một chỗ nằm, hoặc ngồi yên trên chiếc ghế, bơm thuốc tự chữa lấy và không muốn làm phiền người khác. Với ý chí và nghị lực phi thường, anh luôn phấn đấu vượt qua khó khăn do bệnh tật để có thể hoàn thành nhiệm vụ.
Sau khi tốt nghiệp Đại học Y khoa, Chê không hành nghề bác sĩ như nhiều bạn khác. Với tính phiêu lưu, muốn tìm hiểu thực trạng đất nước mình và các nước Mỹ Latinh khác, anh tìm một hướng đi riêng cho mình.
Cánh tay phải của Fidel
Bước ngoặt có ý nghĩa quyết định làm thay đổi hẳn hướng đi của cuộc đời Chê là sau một cuộc gặp gỡ đầu tiên với Fidel Castro Mexico vào tháng 2/1953, Che nhận lời tham gia cuộc đấu tranh giải phóng Cuba khỏi ách thống trị của chế độ độc tài thời đó. Tháng 10/1956, anh cùng 82 chiến sĩ cách mạng Cuba do Fidel chỉ huy, đổ bộ về Cuba, tham gia đánh du kích.
Thế là từ một bác sĩ nha khoa, Che đã trở thành một bác sĩ cứu thương, khi thì băng bó vết thương cho các chiến sĩ nghĩa quân, khi làm nhiệm vụ chiến sĩ cầm súng. Ở chiến khu, Che còn dành thời gian làm công tác dân vận, chữa bệnh cho bà con nông dân sống gần nơi đóng quân, dần dần tranh thủ được nhiều cảm tình, qua đó thuyết phục họ đi theo cách mạng. Che đã đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy phong trào chống chế độ độc tài Batista và xây dựng lực lượng Cách mạng Cuba ngày càng vững mạnh về quân sự lẫn chính trị.
Che Guevara (1928-1967) Được phong làm Tư lệnh và nổi lên như một cán bộ chỉ huy dày dạn kinh nghiệm và dũng cảm, Che đã lập nhiều chiến công to lớn, đặc biệt là cuộc tấn công vào thành phố Santa Clara, đánh tan hàng nghìn binh lính địch, rồi chỉ huy một cánh quân của hai anh em Fidel và Raul Castro, giành thắng lợi hoàn toàn cho Cách mạng Cuba vào đầu tháng 1/1959.
Từ đó, Che sát cánh cùng nhân dân Cuba trong suốt chặng đường cách mạng, nhằm xây dựng một nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên ở Tây bán cầu. Chê đã đảm nhiệm nhiều trọng trách của Chính phủ như làm Thống đốc Ngân hàng quốc gia, làm Bộ trưởng Công nghiệp và thường dẫn đầu các phái đoàn cấp cao Cuba tham dự những hội nghị quốc tế quan trọng.
Trong cuộc sống đời thường, Chê là con người rất giản dị và đôn hậu. Anh làm việc không biết mệt mỏi và luôn đi đầu trong phong trào lao động tình nguyện do anh đề xướng vào những ngày nghỉ. Che là hiện thân của sự kết hợp hài hòa giữa tư duy và hành động. “Gương mẫu là mệnh lệnh không lời”, đó là quan điểm nhất quán của Che.
Từ chức tư lệnh để làm người lính
Ngược dòng thời gian, trong những năm hoạt động ở chiến khu cũng như sau ngày cách mạng Cuba thắng lợi, Che đã mấy lần nhắc đến nguyện vọng cháy bỏng mà anh đã từng ấp ủ là “đi chiến đấu ở bất kỳ nơi nào trên thế giới”. Và cuối cùng anh được toại nguyện.
Ngày 31/3/1965, trước khi lên đường làm nghĩa vụ quốc tế ở Cônggô, Chê viết bức thư tạm biệt Fidel và để lại phía sau một gia đình hạnh phúc với 5 người con và người vợ xinh đẹp của mình, đồng thời để lại bộ quân phục màu xanh ô liu và chiếc mũ nồi đen mà anh thường dùng. Trong thư gửi Fidel, anh viết: “Tôi xin thôi chức vụ Tư lệnh và quốc tịch Cuba của tôi... để đi làm nhiệm vụ quốc tế. Bất cứ đến nơi nào, tôi sẽ luôn cố gắng làm đúng trách nhiệm của người Cách mạng Cuba...”.
Sự vắng mặt của Chê từ giữa tháng 4/1965 đã khiến Cục Tình báo Mỹ và báo chí phương Tây làm rùm beng và thêu dệt đủ thứ chuyện, nào là: “Che bất đồng quan điểm với Ban lãnh đạo Cuba”, nào là: “Che đang chiến đấu tại miền Nam Việt Nam” và “Che đã bị mất tích”, v.v... Trong thời gian đó, phía Cuba vẫn giữ yên lặng để đảm bảo an toàn cho Che.
Đến ngày 20/4/1965, có một nhà báo hỏi: “Hiện giờ Cheđang ở đâu?” - Fidel công khai trả lời: “Điều duy nhất mà tôi có thể nói với các bạn là: Tư lệnh Che Guevara luôn có mặt ở nơi nào có ích nhất cho cách mạng và quan hệ giữa Che với tôi là tuyệt vời, có thể nói là tốt hơn nhiều so với thời kỳ chúng tôi mới quen biết nhau”.
Che Guevara (trái) và Fidel Castro “Mãi mãi đi đến thắng lợi”, đó là lời tâm huyết của Che viết ở cuối thư gửi Fidel để sau đó nó trở thành phương châm hành động của lớp lớp thanh niên Cuba, tiếp thêm sức mạnh cho toàn dân Cuba vượt qua muôn vàn khó khăn để xây dựng và bảo vệ đất nước tươi đẹp của mình.
Ngày 8/10/1967, sau những trận đánh ác liệt ở núi rừng Bolivia, Che đã ngã xuống trước mũi súng của kẻ thù.
Đối với Việt Nam, tuy chưa đặt chân đến nhưng Chê đã nhiệt tình ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta. Che khẳng định: “Thái độ của chúng ta không chỉ chúc mừng thắng lợi của Việt Nam, mà phải cùng hy sinh và cùng chiến thắng với Việt Nam”. Lời kêu gọi: “Hãy tạo ra hai, ba hay nhiều Việt Nam” nhằm “chia lửa” với nhân dân ta, chứng tỏ Che đã nhận rõ ý nghĩa quốc tế lớn lao của cuộc đấu tranh chính nghĩa của Việt Nam đối với loài người, nhất là đối với các dân tộc Mỹ Latinh vào những năm 60 của thế kỷ trước.
Fidel đã có lần nói: “Máu của Che đã đổ cho tất cả những người bị áp bức bóc lột, cho tất cả các dân tộc châu Mỹ và đã đổ cho Việt Nam, bởi vì ở những nơi ấy, trong cuộc đấu tranh chống các giai cấp thống trị và chủ nghĩa đế quốc, Che biết rằng mình đã dành cho Việt Nam mối tình đoàn kết cao cả nhất”.
Những câu nói về Che
• "Ông là thành viên hấp dẫn nhất trong bộ ba lãnh đạo. Ông có nụ cười ngọt ngào, buồn buồn làm những người phụ nữ phải nghẹt thở. Che đang lèo lái con tàu Cuba bằng một đầu óc tính toán lạ lùng, bằng tài năng hiếm có, bằng trí thông minh xuất chúng và bằng óc khôi hài thú vị" - Tạp chí Time, ngày 8 tháng 8 năm 1960.
• "Đó là một con người chân chính, một người bạn tuyệt vời và là người mà ngay cả kẻ thù cũng phải kính nể" - Fidel Castro
• "Nếu phải diễn tả hình ảnh tương lai của thế hệ con cháu mà chúng ta muốn chúng trở thành, chúng ta sẽ nói rằng: Hãy giống như Che. Nếu phải bày tỏ lòng mong ước con cháu mình sẽ được giáo dục như thế nào, chúng ta sẽ nói không chút ngần ngại rằng: Chúng ta muốn chúng được giáo dục theo tinh thần của Che" - Fidel Castro, trong buổi lễ tưởng niệm Che, ngày 18/10/ 1967.
• "Hình ảnh của Che có thể bị lãng quên, bị đem ra mua bán hay được mọi người sùng bái nhưng nó sẽ tạo nên một bộ phận trong hệ thống đấu tranh cách mạng trên toàn thế giới và bất cứ lúc nào nó cũng có thể khôi phục lại ý nghĩa nguyên thủy của mình" - Edmundo Desnoes.
• "Là con người hoàn thiện nhất trong thời đại chúng ta" - Jean Paul Sartre.
• “Che gợi nhắc chúng ta nhớ đến những điều đã được biết từ thời Spartacus nhưng đã có lúc bị bỏ quên: trong cuộc chiến chống lại sự bất công, nhân loại có thể tìm thấy một bậc thang để nâng cuộc chiến đấu này lên một tầm mức cao hơn, làm cho chúng tốt đẹp hơn, và thay đổi nó thành điều gì đó nhân bản hơn” - Marcos.
• "Sống chiến đấu là định mệnh của cuộc sống dành cho El Che" - Shangzie
Những câu nói nổi tiếng của Che
• "Hạnh phúc không phải là cảm giác tới đích mà là trên từng chặng đường đi".
• "Hãy tạo ra hai, ba hay nhiều Việt Nam".
• “Chúng ta có thể hoặc dùng lý lẽ để hạ gục ý kiến của người khác hoặc cứ để họ phát biểu những gì họ muốn. Chúng ta không thể xóa bỏ ý kiến bằng vũ lực, làm như vậy sẽ cản trở sự phát triển tự do và trí tuệ”.
• “Bạn phải tiến hành cuộc chiến ở bất cứ nơi nào kẻ thù bạn xuất hiện: tới nhà cửa của chúng, tới nơi chúng nghỉ ngơi ... Bạn phải tấn công bất cứ khi nào bạn tìm thấy chúng, khiến chúng cảm thấy như là một con thú hoang bị lùng sục ở bất cứ nơi đâu chúng đi”.
• "Khi bạn tức giận run mình trước những bất công, thì bạn là Đồng chí của tôi".
• "Tôi thà là chịu chết đứng chứ nhất định không chịu sống mà phải quì lên hai đầu gối".
• "Dù có thể bị chế nhạo, nhưng động cơ đích thực của đấu tranh cách mạng, là xuất phát từ lòng yêu thương và nhân ái".
• "Một số chân lý đã quá rõ ràng đến nỗi chẳng việc gì phải bàn tới nữa. Là một người Mác-xít cũng tự nhiên giống như việc bạn phải theo học thuyết của Newton nếu là một nhà vật lý, hay theo quan điểm của Pasteur nếu là một nhà sinh học".
Theo Wikipedia và ANTG
