Phần 2: Dành cho người mới làm quen với nhiếp ảnh
Chân thành cảm ơn anh Hải -
www.the220.com đã hỗ trợ về các bài viết này.
Tip 1. Ảnh số là gì
Ảnh số được tạo nên từ hàng trăm ngàn cho đến hàng triệu ô vuông rất nhỏ- được coi là những thành tố của bức ảnh và thường được biết dưới tên gọi là pixels. Máy tính hay máy in sử dụng những ô vuông nhỏ này để hiển thị hay in ra bức ảnh. Để làm được điều đó máy tính hay máy in chia màn hình, trang giấy thành một mạng lưới chứa các ô vuông, sau đó sử dụng các giá trị chứa trong file ảnh để định ra mầu sắc, độ sáng tối của từng pixel trong mạng lưới đó - ảnh số được hình thành. Việc kiểm soát, định ra địa chỉ theo mạng lưới như trên được gọi là bit mapping và ảnh số còn được gọi là ảnh bit-maps.
Có thể mường tượng ảnh số giống như bức tranh trên được tạo nên từ vô số các hạt đậu tương được nhuộm mầu. Mỗi hạt đậu tương có thể coi như một pixel. [CENTER]

[/CENTER]
Kích cỡ ảnh và số lượng pixel
Chất lượng của bức ảnh khi được in hay hiển thị trên màn hình phụ thuộc một phần vào số lượng các pixels tạo nên bức ảnh (đôi khi được gọi là độ phân giải-resolution). Số lượng các pixels càng nhiều thì các chi tiết càng được hiển thị rõ, mức độ sắc nét càng tăng đồng nghĩa với việc độ phân giải cũng lớn hơn. Nếu như phóng đại bức ảnh số đủ lớn thì mắt người sẽ nhận ra được các pixels này.
Kích cỡ của ảnh số có thể được biểu thị theo một trong hai cách sau – theo chiều dài và chiều rộng tính bằng đơn vị pixel hoặc theo tổng số pixel tạo nên bức ảnh.
[CENTER]

[/CENTER]
Ảnh có kích cỡ 1600 x 1200 pixel cũng tương đương về kích cỡ với ảnh 1.92 triệu điểm ảnh (lấy 1600 nhân với 1200)
[CENTER]

[/CENTER]
Số lượng pixel có trong bức ảnh sẽ quyết định kích cỡ ảnh, ảnh hưởng đến độ lớn của file ảnh
Phim số - Bộ cảm nhận ánh sáng
Không giống như máy ảnh dùng film truyền thống, máy ảnh số sử dụng một thiết bị cảm nhận ánh sáng để bắt giữ hình ảnh-image sensor. Những con chip Silicon có kích cỡ nhỏ như móng tay này có chứa hàng triệu tế bào quang điện-photosites. Mỗi tế bào quang điện này làm nhiệm vụ ghi lại ánh sáng tác động lên nó bằng việc tích điện, cường độ ánh sáng càng lớn thì lượng điện tích càng lớn. Cường độ sáng ghi lại bởi các tế bào quang điện sẽ được sử lý, lưu trữ dưới dạng số và sử dụng để thiết lập cường độ sáng, mầu sắc của từng chấm nhỏ trên màn hình hoặc trên trang giấy in qua đó tạo ra hình ảnh. [CENTER]

[/CENTER]
Bộ cảm nhận sáng-image sensor chứa các photosite làm nhiệm vụ chuyển năng lượng ánh sáng sang điện tích
Cũng giống như máy ảnh dùng film, ánh sáng đi vào máy ảnh số thông qua ống kính. Máy ánh số có ba kiểu màn trập khác nhau có chức năng kiểm soát khoảng thời gian ánh sáng tác động vào bộ cảm nhận (đồng nghĩa với việc kiểm soát độ sáng tối của hình ảnh):
- Electrically shuttter sensor: bộ cảm nhận ánh sáng làm luôn cả nhiệm vụ của màn trập, quyết định khoảng thời gian phơi sáng. Trên bộ cảm nhận có sẵn mạch điện điều khiển lúc nào thì bắt đầu và kết thúc phơi sáng.
- Electromechanical shutter: màn trập là một thiết bị được điều khiển bằng điện tử.
- Electro-optical shutters: một thiết bị điện tử nằm ngay phía trước bộ cảm nhận điều khiển đường truyền của ánh sáng qua đó tác động đến thời gian phơi sáng.
[CENTER]
[/CENTER]
Bộ cảm nhận luôn là một thiết bị rất nhỏ, thường là một trong ba kích cỡ trên và nhỏ hơn nhiều so với kích cỡ film 35 mm.Thông thường thì bộ cảm nhận kích thước càng lớn thì chất lượng hình ảnh thu được càng tốt.( do đó bà con hay chạy theo Full Frame là vì thế, vì nó tươgn đương khổ film 35

)
Từ ánh sáng tới hình ảnh
Khi màn trập được mở ra, ống kính sẽ tập trung ánh sáng lên bộ cảm nhận. Một số tế bào quang điện sẽ ghi nhận những vùng sáng, một số ghi nhận những vùng tối, một số thì ghi lại những vùng ở mức trung gian. Mỗi tế bào sẽ chuyển đổi tín hiệu ánh sáng sang điện tích. Khi màn trập đóng lại, quá trình phơi sáng đã hoàn thành, thông tin về điện tích trên mỗi tế bào sẽ được số hoá, lưu trữ nhằm tạo ra hình ảnh
Độ sâu mầu (Color Depth)
Đây là khái niệm dùng để biểu thị bao nhiêu bits được sử dụng nhằm thể hiện thông tin của mỗi loại mầu. Hầu hết máy ảnh đều hỗ trợ độ sâu mầu 24-bit ( 8 bit cho mầu đỏ, 8 bit cho mầu lam và 8 bit cho mầu lục), tuy nhiên một số máy đã hỗ trợ 30 bit mầu. Chỉ có máy ảnh số chuyên nghiệp mới hỗ trợ 36 bit mầu. Số lượng bit được sử dụng càng nhiều thì mầu sắc càng phong phú. Ví dụ như máy ảnh hỗ trợ 24 bit mầu (8 bit cho mầu đỏ, 8 bit cho mầu lam, 8 bit cho mầu lục) thì mỗi mầu sẽ có 256 (28) sắc thái mầu khác nhau. Sự phối hợp giữa 3 mầu cơ bản này được mã hoá dưới dạng 8, 10, 12 bits sẽ tạo ra những bức ảnh với độ sâu mầu tương ứng 24, 30, 32 bit mầu.
Độ nhậy sáng ISO (ISO sensitivity)
Đối với các máy ảnh truyền thống sử dụng film, chỉ số ISO biểu thị độ nhậy của film (film’s sensitivity), chỉ số ISO lớn thì film có khả năng nhạy sáng cao do đó sẽ thích hợp cho chụp ở tốc độ trập nhanh hay trong điều kiện cường độ ánh sáng yếu (low light). Tuy nhiên film có độ nhậy sáng càng lớn thì càng có xu hướng bị hiện tượng hạt mầu to (grainy).
Đối với máy ảnh kỹ thuật số, độ nhậy sáng phụ thuộc bộ cảm biến ánh sáng CCD/CMOS. Khác với máy ảnh dùng film người chụp bị phụ thuộc vào độ nhậy sáng của film, độ nhậy sáng của máy ảnh kỹ thuật số có thể chỉnh được. Khả năng chỉnh độ nhậy sáng ngay trên máy cũng là một ưu thế của máy ảnh kỹ thuật số khi so sánh với máy ảnh dùng film. Tuy nhiên CCD là thiết bị tương tự (analog) do đó khi tăng độ nhậy sáng có nghĩa là phải tăng cường khuyếch đại tín hiệu điện tử đồng nghĩa với việc khuyếch đại các tín hiệu nhiễu, ảnh cũng sẽ bị "nhiễu" nhiều hơn. Một vài tiến bộ gần đây trong công nghệ sản xuất chip đã cho phép tăng độ nhậy sáng vượt qua giá trị ISO 400 mà độ nhiễu vẫn ở mức chấp nhận được.
Chất lượng hình ảnh và bộ cảm nhận
Bộ cảm nhận ánh sáng trong máy ảnh là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng của hình ảnh. Các máy ảnh dùng film thực chất chỉ là những hộp tối và người chụp chỉ việc nhét vào đó bất cứ loại film nào họ thích, và chính loại film đó quyết định tone mầu, mầu sắc của hình ảnh. Nếu như người chụp cho rằng loại film đó tạo ra hình ảnh có mầu sắc quá đỏ hoặc quá xanh họ có thể chuyển sang dùng loại film khác. Với máy ảnh số, “film” là một phần gắn liền vĩnh viễn với máy ảnh, do đó mua một loại máy ảnh số nào đó đồng nghĩa với việc người dùng lựa chọn luôn loại film, tone mầu của hình ảnh….Mỗi loại bộ cảm nhận khác nhau đều tạo ra hình ảnh có tone mầu khác nhau, độ nhậy sáng khác nhau, độ nhiễu mầu khác nhau.
Mầu sắc của bất kỳ vật thể nào đều phụ thuộc vào loại ánh sáng phản xạ từ vật thể tác động tới mắt. Nói một cách chính xác hơn mầu sắc của vật thể phụ thuộc vào loại ánh sáng chiếu vào vật thể và từng mầu riêng biệt có trong ánh sáng đó, sau đó được phản xạ lại từ bề mặt vật thể tới mắt. Nếu nguồn sáng chiếu vào bề mặt vật thể thiếu một vài mầu nào đó thì ánh sáng phản xạ lại từ bề mặt của vật thể ấy cũng sẽ thiếu những mầu đó. Mầu thực của vật thể chỉ được nhận biết chính xác khi được chiếu sáng bởi ánh sáng trắng tiêu chuẩn- sự cân bằng mầu sắc ở mức tiêu chuẩn.
Mầu sắc của hình ảnh (được thu nhận bởi máy ảnh) bị ảnh hưởng bởi khá nhiều yếu tố: tiến trình nắm bắt ánh sáng của bộ cảm nhận, mạch điều khiển trong máy, phần mềm sử lý....Tuy nhiên yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến sự chính xác của mầu sắc trên bức ảnh đó là mức độ chênh lệch giữa sự cân bằng màu sắc được thiết lập trong máy và sự cân bằng mầu sắc trên thực tế của ánh sáng chiếu vào chủ đề.
CÂN BẰNG MÀU
Ánh sáng trắng là sự trộn lẫn các loại ánh sáng mầu, mỗi loại là một mầu nguyên chất hay nói cách khác ánh sáng trắng là hỗn hợp của các loại ánh sáng mầu. Tuy nhiên tỷ lệ của hỗn hợp các loại ánh sáng mầu tạo nên ánh sáng trắng trong các điều kiện chiếu sáng khác nhau là rất khác nhau. Một trong những cách để miêu tả sự khác biệt này là sử dụng khái niệm nhiệt độ mầu (Color temperature) và độ Kelvin được sử dụng làm đơn vị đo nhiệt độ mầu (đừng lầm lẫn với độ Kelvin dùng để đo nhiệt độ). Theo Kelvin thì thang nhiệt độ mầu có bậc thấp nhất ứng với mầu đỏ, và tăng dần qua các mầu: cam, vàng, trắng, lam. Nguồn sáng càng ngả về lam thì nhiệt độ mầu càng cao và càng ngả sang mầu đỏ thì nhiệt độ mầu càng thấp.
[CENTER]

[/CENTER]
Trong các tình huống chiếu sáng khác nhau, nhiệt độ mầu sẽ khác nhau do đó hình ảnh chụp cũng sẽ có mầu sắc khác nhau. Khi nguồn sáng là đèn dây tóc sẽ cho nhiệt độ mầu thấp vì vậy ảnh chụp sẽ thiên sang mầu đỏ. Khi nguồn sáng là đèn hùynh quang nhiệt độ mầu thường ở mức cao (so với ánh sáng mắt trời) do vậy ánh chụp sẽ thiên sang mầu xanh. Ánh sáng ban ngày vào lúc bầu trời trong xanh thường được coi là ánh sáng trắng có nhiệt độ mầu chuẩn.
[CENTER]

[/CENTER]
Trong 3 ảnh trên từ trái sang phải lần lượt là các ảnh chụp dưới các điều kiện chiếu sáng: dưới ánh nắng mặt trời, dưới ánh đèn hùynh quang, dưới ánh đèn dây tóc.Dễ dàng nhận thấy ảnh hưởng của các điều kiện chiếu sáng khác nhau lên tone mầu của bức ảnh. Ánh sáng chiếu từ đèn huỳnh quang thường có nhiệt độ mầu cao do đó tone mầu thường ngả sang mầu xanh, ánh sáng chiếu từ đèn dây tóc thường có nhiệt độ mầu thấp nên tone mầu thường ngả về mầu đỏ. Việc lựa chọn đúng chế độ cân bằng trắng sẽ hạn chế, loại trừ được ảnh hưởng của hiện tượng này.
Để thu được ảnh có tone mầu chuẩn xác, các máy ảnh thường có tùy chọn cân bằng trắng (white balance) thực chất là việc điều chỉnh mức độ cảm nhận đối với từng thành phần ánh sáng mầu của bộ cảm nhận sao cho phù hợp với nhiệt độ mầu thực tế trong môi trường. Trong máy ảnh kỹ thuật số có khá nhiều kiểu cân bằng trắng để người dùng tự do lựa chọn:
- Auto: Máy tự động lựa chọn kiểu cân bằng trắng
- Manual: Cho phép người sử dụng thiết lập mức độ cân bằng trắng thông qua việc hướng ống kính máy ảnh tới một miếng bìa mầu trắng hay bất cứ vật thể trắng nào,rồi thiết lập chế độ cân bằng trắng.
- Sunny: Chế độ cân bằng trắng phù hợp khi chụp ngoài trời dưới ánh nắng
- Incadescent: Chế độ cân bằng trắng thích hợp khi chụp trong nhà được chiếu sáng bởi đèn dây tóc
- Fluorescent: Thích hợp khi chụp dưới ánh sáng đèn hùynh quang
- Cloudy: Thích hợp khi chụp ngoài trời có mây mù
- Flash: Thích hợp khi chụp có sử dụng đèn flash, lấy cân bằng trắng là ánh sáng đèn Flash
Làm thế nào để chỉnh kiểu cân bằng trắng?
Tìm trong menu của máy ảnh phần White balance hoặc Color balance. Trong menu của máy ảnh biểu tượng WB thường để chỉ tuỳ chọn cân bằng trắng.
CÂN BẰNG TRẮNG & CÁC THỜI ĐIỂM CHIẾU SÁNG TRONG NGÀY
Trong ngôn ngữ nhiếp ảnh có một khái niệm được gọi là ánh sáng ban ngày (daylight). Kiểu chiếu sáng này chỉ xuất hiện vào những thời điểm nhất định. Ánh sáng ban ngày thường thay đổi từ loại ánh sáng “ấm” thiên về mầu đỏ (warm red) vào lúc mặt trời mọc dần dần chuyển qua loại ánh sáng “lạnh” thiên về mầu xanh (cold blue) vào giữa trưa sau đó lại chuyển về ánh sáng ấm thiên về màu vàng vào lúc mặt trời lặn (warm orange). Loại ánh sáng được gọi là “ánh sáng ban ngày” xét về mặt cân bằng trắng thường chỉ xuất hiện vào khoảng từ 10 giờ sáng cho tới 2 giờ chiều, trong khoảng thời gian này mầu sắc sẽ “sáng” và rõ nét, ảnh chụp sẽ cho mầu sắc chính xác. Ánh sáng chiếu từ mặt trời trong các khoảng thời gian còn lại do bị ảnh hưởng nhiều hơn của khí quyển trái đất (khoảng cách truyền ánh sáng xa hơn) ánh sáng mầu xanh bị lọc nhiều hơn do đó ánh sáng trắng thường có xu hướng nghiêng sang tone mầu ấm vàng-đỏ. Những sự thay đổi này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến mầu sắc của bức ảnh được chụp. Tuy nhiên tone mầu ấm đỏ của ánh sáng lúc bình minh hay chiều tà sẽ hiện ra rất rực rỡ và đẹp khi được chụp.
[CENTER]

Bức ảnh này được chụp vào lúc bình mình, ánh chụp thường có tone mầu ấm, do cường độ chiếu sáng yếu nên cần tăng cường mức độ phơi sáng.
[/CENTER]
[CENTER]

Ánh sáng vào giữu trưa, những ngày nắng, thường cho những bức ảnh có mầu sắc chính xác.
[/CENTER]
[CENTER]

Ánh sáng vào những lúc chiều muộn thường ngả sang mầu ấm, đỏ-vàng
[/CENTER]
[CENTER]
Bầu trời sẽ có mầu sắc phong phú nhất vào thời điểm nửa giờ trước khi mặt trời mọc hoặc nửa giờ sau khi mặt trời lặn. Đây cũng là thời điểm các đám mây được chiếu sáng tốt nhất có thể giúp tạo nên những bức ảnh phong cảnh kỳ lạ, đẹp mắt [/CENTER]
[CENTER]

Khi chụp lúc bình minh hay hoàng hôn có cả mặt trời thì ảnh thường bị thiếu sáng do đó nên tăng mức độ phơi sáng lên 1 hoặc 2 EV.
[/CENTER]
[CENTER]

CHỤP VÀO BAN ĐÊM
[/CENTER]
Đừng quên rằng có rất nhiều thứ sẽ hiện ra rất đẹp khi được chụp vào ban đêm dưới ánh sáng nhân tạo. Các nguồn sáng này (đèn đường, đèn ôtô, lửa…) không chỉ có tác dụng chiếu sáng nếu nằm trong khung hình ảnh sẽ tạo ra những điểm nhấn (nếu biết sắp xếp sẽ cho những hiệu quả bất ngờ),
Nguồn: Mr_kalen - PMS Club - goonline.vn
[color=DarkOrange][b][color=Red]Phần 2: [/color]Dành cho người mới làm quen với nhiếp ảnh[/b]
[/color]Chân thành cảm ơn anh Hải - [url=http://www.the220.com/]www.the220.com[/url] đã hỗ trợ về các bài viết này.
[color=DarkRed]Tip 1. Ảnh số là gì[/color]
Ảnh số được tạo nên từ hàng trăm ngàn cho đến hàng triệu ô vuông rất nhỏ- được coi là những thành tố của bức ảnh và thường được biết dưới tên gọi là pixels. Máy tính hay máy in sử dụng những ô vuông nhỏ này để hiển thị hay in ra bức ảnh. Để làm được điều đó máy tính hay máy in chia màn hình, trang giấy thành một mạng lưới chứa các ô vuông, sau đó sử dụng các giá trị chứa trong file ảnh để định ra mầu sắc, độ sáng tối của từng pixel trong mạng lưới đó - ảnh số được hình thành. Việc kiểm soát, định ra địa chỉ theo mạng lưới như trên được gọi là bit mapping và ảnh số còn được gọi là ảnh bit-maps.
Có thể mường tượng ảnh số giống như bức tranh trên được tạo nên từ vô số các hạt đậu tương được nhuộm mầu. Mỗi hạt đậu tương có thể coi như một pixel. [CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anh_so_la_gi_files/image002.jpg[/img]
[/CENTER]
[color=DarkRed]
Kích cỡ ảnh và số lượng pixel[/color]
Chất lượng của bức ảnh khi được in hay hiển thị trên màn hình phụ thuộc một phần vào số lượng các pixels tạo nên bức ảnh (đôi khi được gọi là độ phân giải-resolution). Số lượng các pixels càng nhiều thì các chi tiết càng được hiển thị rõ, mức độ sắc nét càng tăng đồng nghĩa với việc độ phân giải cũng lớn hơn. Nếu như phóng đại bức ảnh số đủ lớn thì mắt người sẽ nhận ra được các pixels này.
Kích cỡ của ảnh số có thể được biểu thị theo một trong hai cách sau – theo chiều dài và chiều rộng tính bằng đơn vị pixel hoặc theo tổng số pixel tạo nên bức ảnh.
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anh_so_la_gi_files/image004.jpg[/img]
[/CENTER]
Ảnh có kích cỡ 1600 x 1200 pixel cũng tương đương về kích cỡ với ảnh 1.92 triệu điểm ảnh (lấy 1600 nhân với 1200)
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anh_so_la_gi_files/image005.jpg[/img]
[/CENTER]
Số lượng pixel có trong bức ảnh sẽ quyết định kích cỡ ảnh, ảnh hưởng đến độ lớn của file ảnh
[color=DarkRed]Phim số - Bộ cảm nhận ánh sáng[/color]
Không giống như máy ảnh dùng film truyền thống, máy ảnh số sử dụng một thiết bị cảm nhận ánh sáng để bắt giữ hình ảnh-image sensor. Những con chip Silicon có kích cỡ nhỏ như móng tay này có chứa hàng triệu tế bào quang điện-photosites. Mỗi tế bào quang điện này làm nhiệm vụ ghi lại ánh sáng tác động lên nó bằng việc tích điện, cường độ ánh sáng càng lớn thì lượng điện tích càng lớn. Cường độ sáng ghi lại bởi các tế bào quang điện sẽ được sử lý, lưu trữ dưới dạng số và sử dụng để thiết lập cường độ sáng, mầu sắc của từng chấm nhỏ trên màn hình hoặc trên trang giấy in qua đó tạo ra hình ảnh. [CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anh_so_la_gi_files/image007.jpg[/img]
[/CENTER]
Bộ cảm nhận sáng-image sensor chứa các photosite làm nhiệm vụ chuyển năng lượng ánh sáng sang điện tích
Cũng giống như máy ảnh dùng film, ánh sáng đi vào máy ảnh số thông qua ống kính. Máy ánh số có ba kiểu màn trập khác nhau có chức năng kiểm soát khoảng thời gian ánh sáng tác động vào bộ cảm nhận (đồng nghĩa với việc kiểm soát độ sáng tối của hình ảnh):
- Electrically shuttter sensor: bộ cảm nhận ánh sáng làm luôn cả nhiệm vụ của màn trập, quyết định khoảng thời gian phơi sáng. Trên bộ cảm nhận có sẵn mạch điện điều khiển lúc nào thì bắt đầu và kết thúc phơi sáng.
- Electromechanical shutter: màn trập là một thiết bị được điều khiển bằng điện tử.
- Electro-optical shutters: một thiết bị điện tử nằm ngay phía trước bộ cảm nhận điều khiển đường truyền của ánh sáng qua đó tác động đến thời gian phơi sáng.
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anh_so_la_gi_files/image008.gif[/img]
[/CENTER]
Bộ cảm nhận luôn là một thiết bị rất nhỏ, thường là một trong ba kích cỡ trên và nhỏ hơn nhiều so với kích cỡ film 35 mm.Thông thường thì bộ cảm nhận kích thước càng lớn thì chất lượng hình ảnh thu được càng tốt.( do đó bà con hay chạy theo Full Frame là vì thế, vì nó tươgn đương khổ film 35 [img]http://www.cbs.com.vn/forum/images/smilies/biggrin.gif[/img] )
[color=DarkRed]
Từ ánh sáng tới hình ảnh[/color]
Khi màn trập được mở ra, ống kính sẽ tập trung ánh sáng lên bộ cảm nhận. Một số tế bào quang điện sẽ ghi nhận những vùng sáng, một số ghi nhận những vùng tối, một số thì ghi lại những vùng ở mức trung gian. Mỗi tế bào sẽ chuyển đổi tín hiệu ánh sáng sang điện tích. Khi màn trập đóng lại, quá trình phơi sáng đã hoàn thành, thông tin về điện tích trên mỗi tế bào sẽ được số hoá, lưu trữ nhằm tạo ra hình ảnh
[color=DarkRed]
Độ sâu mầu (Color Depth)[/color]
Đây là khái niệm dùng để biểu thị bao nhiêu bits được sử dụng nhằm thể hiện thông tin của mỗi loại mầu. Hầu hết máy ảnh đều hỗ trợ độ sâu mầu 24-bit ( 8 bit cho mầu đỏ, 8 bit cho mầu lam và 8 bit cho mầu lục), tuy nhiên một số máy đã hỗ trợ 30 bit mầu. Chỉ có máy ảnh số chuyên nghiệp mới hỗ trợ 36 bit mầu. Số lượng bit được sử dụng càng nhiều thì mầu sắc càng phong phú. Ví dụ như máy ảnh hỗ trợ 24 bit mầu (8 bit cho mầu đỏ, 8 bit cho mầu lam, 8 bit cho mầu lục) thì mỗi mầu sẽ có 256 (28) sắc thái mầu khác nhau. Sự phối hợp giữa 3 mầu cơ bản này được mã hoá dưới dạng 8, 10, 12 bits sẽ tạo ra những bức ảnh với độ sâu mầu tương ứng 24, 30, 32 bit mầu.
[color=DarkRed]
Độ nhậy sáng ISO (ISO sensitivity)[/color]
Đối với các máy ảnh truyền thống sử dụng film, chỉ số ISO biểu thị độ nhậy của film (film’s sensitivity), chỉ số ISO lớn thì film có khả năng nhạy sáng cao do đó sẽ thích hợp cho chụp ở tốc độ trập nhanh hay trong điều kiện cường độ ánh sáng yếu (low light). Tuy nhiên film có độ nhậy sáng càng lớn thì càng có xu hướng bị hiện tượng hạt mầu to (grainy).
Đối với máy ảnh kỹ thuật số, độ nhậy sáng phụ thuộc bộ cảm biến ánh sáng CCD/CMOS. Khác với máy ảnh dùng film người chụp bị phụ thuộc vào độ nhậy sáng của film, độ nhậy sáng của máy ảnh kỹ thuật số có thể chỉnh được. Khả năng chỉnh độ nhậy sáng ngay trên máy cũng là một ưu thế của máy ảnh kỹ thuật số khi so sánh với máy ảnh dùng film. Tuy nhiên CCD là thiết bị tương tự (analog) do đó khi tăng độ nhậy sáng có nghĩa là phải tăng cường khuyếch đại tín hiệu điện tử đồng nghĩa với việc khuyếch đại các tín hiệu nhiễu, ảnh cũng sẽ bị "nhiễu" nhiều hơn. Một vài tiến bộ gần đây trong công nghệ sản xuất chip đã cho phép tăng độ nhậy sáng vượt qua giá trị ISO 400 mà độ nhiễu vẫn ở mức chấp nhận được.
[color=DarkRed]Chất lượng hình ảnh và bộ cảm nhận[/color]
Bộ cảm nhận ánh sáng trong máy ảnh là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng của hình ảnh. Các máy ảnh dùng film thực chất chỉ là những hộp tối và người chụp chỉ việc nhét vào đó bất cứ loại film nào họ thích, và chính loại film đó quyết định tone mầu, mầu sắc của hình ảnh. Nếu như người chụp cho rằng loại film đó tạo ra hình ảnh có mầu sắc quá đỏ hoặc quá xanh họ có thể chuyển sang dùng loại film khác. Với máy ảnh số, “film” là một phần gắn liền vĩnh viễn với máy ảnh, do đó mua một loại máy ảnh số nào đó đồng nghĩa với việc người dùng lựa chọn luôn loại film, tone mầu của hình ảnh….Mỗi loại bộ cảm nhận khác nhau đều tạo ra hình ảnh có tone mầu khác nhau, độ nhậy sáng khác nhau, độ nhiễu mầu khác nhau.
Mầu sắc của bất kỳ vật thể nào đều phụ thuộc vào loại ánh sáng phản xạ từ vật thể tác động tới mắt. Nói một cách chính xác hơn mầu sắc của vật thể phụ thuộc vào loại ánh sáng chiếu vào vật thể và từng mầu riêng biệt có trong ánh sáng đó, sau đó được phản xạ lại từ bề mặt vật thể tới mắt. Nếu nguồn sáng chiếu vào bề mặt vật thể thiếu một vài mầu nào đó thì ánh sáng phản xạ lại từ bề mặt của vật thể ấy cũng sẽ thiếu những mầu đó. Mầu thực của vật thể chỉ được nhận biết chính xác khi được chiếu sáng bởi ánh sáng trắng tiêu chuẩn- sự cân bằng mầu sắc ở mức tiêu chuẩn.
Mầu sắc của hình ảnh (được thu nhận bởi máy ảnh) bị ảnh hưởng bởi khá nhiều yếu tố: tiến trình nắm bắt ánh sáng của bộ cảm nhận, mạch điều khiển trong máy, phần mềm sử lý....Tuy nhiên yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến sự chính xác của mầu sắc trên bức ảnh đó là mức độ chênh lệch giữa sự cân bằng màu sắc được thiết lập trong máy và sự cân bằng mầu sắc trên thực tế của ánh sáng chiếu vào chủ đề.
[color=DarkRed]CÂN BẰNG MÀU[/color]
Ánh sáng trắng là sự trộn lẫn các loại ánh sáng mầu, mỗi loại là một mầu nguyên chất hay nói cách khác ánh sáng trắng là hỗn hợp của các loại ánh sáng mầu. Tuy nhiên tỷ lệ của hỗn hợp các loại ánh sáng mầu tạo nên ánh sáng trắng trong các điều kiện chiếu sáng khác nhau là rất khác nhau. Một trong những cách để miêu tả sự khác biệt này là sử dụng khái niệm nhiệt độ mầu (Color temperature) và độ Kelvin được sử dụng làm đơn vị đo nhiệt độ mầu (đừng lầm lẫn với độ Kelvin dùng để đo nhiệt độ). Theo Kelvin thì thang nhiệt độ mầu có bậc thấp nhất ứng với mầu đỏ, và tăng dần qua các mầu: cam, vàng, trắng, lam. Nguồn sáng càng ngả về lam thì nhiệt độ mầu càng cao và càng ngả sang mầu đỏ thì nhiệt độ mầu càng thấp.
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anhsang_mausac_files/image004.jpg[/img][/CENTER]
Trong các tình huống chiếu sáng khác nhau, nhiệt độ mầu sẽ khác nhau do đó hình ảnh chụp cũng sẽ có mầu sắc khác nhau. Khi nguồn sáng là đèn dây tóc sẽ cho nhiệt độ mầu thấp vì vậy ảnh chụp sẽ thiên sang mầu đỏ. Khi nguồn sáng là đèn hùynh quang nhiệt độ mầu thường ở mức cao (so với ánh sáng mắt trời) do vậy ánh chụp sẽ thiên sang mầu xanh. Ánh sáng ban ngày vào lúc bầu trời trong xanh thường được coi là ánh sáng trắng có nhiệt độ mầu chuẩn.
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anhsang_mausac_files/image008.jpg[/img]
[/CENTER]
Trong 3 ảnh trên từ trái sang phải lần lượt là các ảnh chụp dưới các điều kiện chiếu sáng: dưới ánh nắng mặt trời, dưới ánh đèn hùynh quang, dưới ánh đèn dây tóc.Dễ dàng nhận thấy ảnh hưởng của các điều kiện chiếu sáng khác nhau lên tone mầu của bức ảnh. Ánh sáng chiếu từ đèn huỳnh quang thường có nhiệt độ mầu cao do đó tone mầu thường ngả sang mầu xanh, ánh sáng chiếu từ đèn dây tóc thường có nhiệt độ mầu thấp nên tone mầu thường ngả về mầu đỏ. Việc lựa chọn đúng chế độ cân bằng trắng sẽ hạn chế, loại trừ được ảnh hưởng của hiện tượng này.
Để thu được ảnh có tone mầu chuẩn xác, các máy ảnh thường có tùy chọn cân bằng trắng (white balance) thực chất là việc điều chỉnh mức độ cảm nhận đối với từng thành phần ánh sáng mầu của bộ cảm nhận sao cho phù hợp với nhiệt độ mầu thực tế trong môi trường. Trong máy ảnh kỹ thuật số có khá nhiều kiểu cân bằng trắng để người dùng tự do lựa chọn:
- Auto: Máy tự động lựa chọn kiểu cân bằng trắng
- Manual: Cho phép người sử dụng thiết lập mức độ cân bằng trắng thông qua việc hướng ống kính máy ảnh tới một miếng bìa mầu trắng hay bất cứ vật thể trắng nào,rồi thiết lập chế độ cân bằng trắng.
- Sunny: Chế độ cân bằng trắng phù hợp khi chụp ngoài trời dưới ánh nắng
- Incadescent: Chế độ cân bằng trắng thích hợp khi chụp trong nhà được chiếu sáng bởi đèn dây tóc
- Fluorescent: Thích hợp khi chụp dưới ánh sáng đèn hùynh quang
- Cloudy: Thích hợp khi chụp ngoài trời có mây mù
- Flash: Thích hợp khi chụp có sử dụng đèn flash, lấy cân bằng trắng là ánh sáng đèn Flash
Làm thế nào để chỉnh kiểu cân bằng trắng?
Tìm trong menu của máy ảnh phần White balance hoặc Color balance. Trong menu của máy ảnh biểu tượng WB thường để chỉ tuỳ chọn cân bằng trắng.
CÂN BẰNG TRẮNG & CÁC THỜI ĐIỂM CHIẾU SÁNG TRONG NGÀY
Trong ngôn ngữ nhiếp ảnh có một khái niệm được gọi là ánh sáng ban ngày (daylight). Kiểu chiếu sáng này chỉ xuất hiện vào những thời điểm nhất định. Ánh sáng ban ngày thường thay đổi từ loại ánh sáng “ấm” thiên về mầu đỏ (warm red) vào lúc mặt trời mọc dần dần chuyển qua loại ánh sáng “lạnh” thiên về mầu xanh (cold blue) vào giữa trưa sau đó lại chuyển về ánh sáng ấm thiên về màu vàng vào lúc mặt trời lặn (warm orange). Loại ánh sáng được gọi là “ánh sáng ban ngày” xét về mặt cân bằng trắng thường chỉ xuất hiện vào khoảng từ 10 giờ sáng cho tới 2 giờ chiều, trong khoảng thời gian này mầu sắc sẽ “sáng” và rõ nét, ảnh chụp sẽ cho mầu sắc chính xác. Ánh sáng chiếu từ mặt trời trong các khoảng thời gian còn lại do bị ảnh hưởng nhiều hơn của khí quyển trái đất (khoảng cách truyền ánh sáng xa hơn) ánh sáng mầu xanh bị lọc nhiều hơn do đó ánh sáng trắng thường có xu hướng nghiêng sang tone mầu ấm vàng-đỏ. Những sự thay đổi này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến mầu sắc của bức ảnh được chụp. Tuy nhiên tone mầu ấm đỏ của ánh sáng lúc bình minh hay chiều tà sẽ hiện ra rất rực rỡ và đẹp khi được chụp.
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anhsang_mausac_files/image012.jpg[/img]
Bức ảnh này được chụp vào lúc bình mình, ánh chụp thường có tone mầu ấm, do cường độ chiếu sáng yếu nên cần tăng cường mức độ phơi sáng.
[/CENTER]
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anhsang_mausac_files/image014.jpg[/img]
Ánh sáng vào giữu trưa, những ngày nắng, thường cho những bức ảnh có mầu sắc chính xác.
[/CENTER]
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anhsang_mausac_files/image016.jpg[/img]
Ánh sáng vào những lúc chiều muộn thường ngả sang mầu ấm, đỏ-vàng
[/CENTER]
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anhsang_mausac_files/image018.jpg[/img]
Bầu trời sẽ có mầu sắc phong phú nhất vào thời điểm nửa giờ trước khi mặt trời mọc hoặc nửa giờ sau khi mặt trời lặn. Đây cũng là thời điểm các đám mây được chiếu sáng tốt nhất có thể giúp tạo nên những bức ảnh phong cảnh kỳ lạ, đẹp mắt [/CENTER]
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anhsang_mausac_files/image020.jpg[/img]
Khi chụp lúc bình minh hay hoàng hôn có cả mặt trời thì ảnh thường bị thiếu sáng do đó nên tăng mức độ phơi sáng lên 1 hoặc 2 EV.
[/CENTER]
[CENTER][img]http://the220.com/camera/Ban_co_biet/anhsang_mausac_files/image022.jpg[/img]
CHỤP VÀO BAN ĐÊM
[/CENTER]
Đừng quên rằng có rất nhiều thứ sẽ hiện ra rất đẹp khi được chụp vào ban đêm dưới ánh sáng nhân tạo. Các nguồn sáng này (đèn đường, đèn ôtô, lửa…) không chỉ có tác dụng chiếu sáng nếu nằm trong khung hình ảnh sẽ tạo ra những điểm nhấn (nếu biết sắp xếp sẽ cho những hiệu quả bất ngờ),
[size=75]Nguồn: Mr_kalen - PMS Club - goonline.vn[/size]